ołtarz
ołtarz (łac. "altare") – znane we wszystkich religiach miejsce składania ofiar.
W starożytności
Ołtarz pierwotnie znaczył miejsca przeżyć transcendentnych doświadczeń i wyrażania aktów religijnych, w tym nierozerwalnie związanych ze składaniem ofiar dedykowanych bóstwom.
Pierwszymi naturalnymi miejscami na składanie ofiar i pojawianie się praform ołtarzy były góry i wzgórza, źródła życiodajnej wody lub szczególne drzewa. Na wybór miejsca miały wpływ określone elementy takie jak teofanie, inne nadprzyrodzone znaki lub szczególne przeżycia człowieka. W tych miejscach składano ofiary początkowo na powierzchni naturalnej skały, bloku skalnego lub głazie, a nawet naturalnych wzniesieniach. Były to formy ołtarzy naturalnych, w których człowiek nie podejmował się żadnej działalności, lecz wykorzystywał elementy zastanego miejsca.
Z czasem zaczęto dostosowywać miejsca bezpośredniego składania ofiar przez przetaczanie głazów, układanie stosów kamieni, ręczne obrabianie skały lub usypywanie z ziemi kopców i wzniesień, w końcu tworzenie platform. Pojawiają się różnorodne formy ołtarzy budowanych wraz z adaptacją jego otoczenia i utworzenia strefy sacrum (przeznaczonej do kultu). Przykładem takich miejsc są starożytne wyżyny zbliżające do nieba lub zigguraty przypominające schody dla bogów. W ten sposób ołtarz stawał się jednym z elementów miejsca, które możemy dziś określać terminem sanktuarium, następnie rozwiniętych do form świątynnych.
Ołtarz w religiach starożytnych i współczesnych jest najczęściej uroczyście poddawany obrzędom poświęcenia lub konsekracji. Jest to akt potwierdzający uświęcenie ołtarza, przeznaczenia go wyłącznie do kultu religijnego, dedykowanie bóstwu patronującemu. Prócz roli funkcjonalnej związanej ze składaniem ofiary, ołtarz utożsamiany jest w religiach z samym bóstwem, które je zamieszkuje, lub także wypełnia ołtarz jak duch ciało. Stąd ołtarz można było zbezcześcić, czyli nie tylko zniszczyć, lecz również pozbyć jego świętości i boskiej obecności.
Dla tego możemy wyróżnić następujące funkcje ołtarza: -
umiejscowienie obecności bóstwa lub siły boskiej;
-
składania ofiar;
-
urzeczywistnienie miejsca kultu.
W religii chrześcijańskiej
Ołtarz jest miejscem sprawowania pamiątki Wieczerzy Pańskiej. W wielu z nich ofiara mszy świętej jest wydarzeniem tak doniosłym, że ołtarz jest najważniejszym miejscem w świątyni. Ołtarz jest też utożsamiany z samym Chrystusem, którego obecność w czasie Eucharystii urzeczywistniają również inne elementy liturgicznego zgromadzenia.
Inne hasła zawierające informacje o "ołtarz":
Dzień Zmarłych
Día de los MuertosTradycyjny ołtarz ku czci zmarłychDzień
1
(
wigilia
) i
2 listopada
Kraje
Meksyk
Typ świętareligijno-etniczneUpamiętniazmarłychZnaczenieoddawani czci pozagrobowemu życiu ...
Bazylika archikatedralna Świętych Apostołów Piotra i Pawła w Kownie
...
Wittenberga
w następnym stuleciu (m.in. dobudowano zespół późnogotyckich
portali
). Wewnątrz, najważniejszym zabytkiem jest
ołtarz
główny z obrazami
Ł. Cranachów Starszego
i
Młodszego
, jedno z pierwszych ...
Klemens Maria Hofbauer
Tadeusz Gocłowski
poświęcił w nawie północnej, ufundowany przez Cech Piekarzy i Cukierników
ołtarz
boczny św. Klemensa M. Hofbauera.Przypisy↑ Józef Heinzmann: Głosić na nowo Ewangelię. ...
Harrachov
Świat (Nový Svět),
huty
i muzeum szklarstwa z zabytkową kaplicą szklarzy (m.in. ołtarz zbudowany z luster i kryształowy dzwon). Mieści się tam
Minibrowar Novosad
.Przez ...
Santiago de Compostela
z
XVI wieku
i pałac arcybiskupi z XVIII wiekuportal południowy Porta das Prateríasołtarz główny w Capilla Maior ze słynną dwumetrową
kadzielnicą
botafumeiro, uroczyście zapalaną ...
Orientowanie (architektura)
z zaznaczeniem kierunków świataOrientowanie – w architekturze sakralnej zwrócenie części
prezbiterialnej
, mieszczącej
ołtarz
główny, ku
wschodowi
(
łac.
oriens - „wschód”) — w stronę grobu ...
Święta Kinga
Klarysek w Starym SączuŚw. Kinga pędzla
Jana Matejki
Św. Kinga autorstwa
Włodzimierza Tetmajera
Papieski ołtarz w
Starym Sączu
, przy którym papież
Jan Paweł II
przewodniczył mszy ...
Jan Konarski
którego zamówił zachowany do dziś a przechowywany w
Muzeum Narodowym w Krakowie
ołtarz
tryptykowy
do
kaplicy grobowej
w
katedrze wawelskiej
"Zaśnięcie N.M.Panny".Schorowany (cierpiał na ...
Mensa (budownictwo)
oparta na nogach (stipes) lub bloku, skrzyni (
sarkofagu
). Mensa jest podstawową częścią
ołtarza
. Na środku umieszczano kwadratowe zagłębienie (sepulcrum -
grób
) przeznaczone na
relikwie
...
Inne lekcje zawierające informacje o "ołtarz":
009. Imperium Macedońskie (plansza 9)
...
011. Cesarstwo Bizantyjskie (plansza 18)
...
041 Kultura późnego średniowiecza w Europie (plansza 12)
jego największym dziełem jest nagrobek Kazimierza Jagiellończyka w katedrze wawelskiej oraz wspaniały ołtarz w Kościele Mariackim w Krakowie.
...
|